Akcja toczy się w drugiej połowie XIX wieku na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego. Główny bohater, Marcin Borowicz rozpoczyna swoją edukację w gimnazjum w Klerykowie. Tam spotyka się z rusyfikacją, której początkowo nieświadomie ulega. Jest lato 1884 roku, Marcin Borowicz jedzie z matką i Józefem zdawać do kieleckiego gimnazjum. Dostaje się do wstępnej klasy. Pani Helena zostawia jedynaka na stancji u zaprzyjaźnionej pani Przepiórkowskiej. Marcin z trudem przystosowuje się do życia w rozwrzeszczanej i złośliwej grupie uczniów. Któregoś dnia Borowicz trafia po lekcjach do kozy za awanturę z dyżurnym i mówienie w szkole po polsku. Gdy spóźniony dociera na szkolną mszę, z ukrycia obserwuje ostrą wymianę zdań pomiędzy staruszkiem księdzem a nauczycielem Majewskim.
Obsada: Łukasz Garlicki, Bartłomiej Kasprzykowski, Franciszek Pieczka, Alicja Bachleda-Curuś i inni.